 Nadejście kalendarzowego lata, z najkrótszą nocą w roku, znaną u nas jako noc świętojańska, Skandynawowie świętują z fasonem. Kulminacja obchodów przesilenia letniego odbywa się w najbliższy tej dacie weekend - w tym roku 21-23 czerwca.
W tym czasie śpi się krótko - oprócz imprez, sen odgania biała noc (na południe od kręgu polarnego) lub dzień polarny (na północ od niego), gdy słońce przez całą dobę nie kryje się za linią horyzontu.
Na tradycyjny Midsommar zaprosza sztokholmski Skansen - obchody zaczną się w piątek 21 czerwca (Midsommarafton). Szwedzki Midsommar nie może się obyć bez postawienia tzw. masztu (drzewka) midsommarowego - Midsommarstång, wokół którego zwykle trwają śpiewy i zabawy do świtu, którego – w zależności od położenia – może w ogóle zabraknąć. Zabawa jest kontynuowana podczas właściwego dnia przesilenia – Midsommardagen. Na stołach króluje śledź, często podawany z ziemniakami i szczypiorkiem, nie brakuje truskawek, słodkości i oczywiście sznapsu, spożywanego w niemałych ilościach.
Midsommar to nie tylko radość z nadejścia lata, ale i echo dawnego kultu płodności. Jeśli ktoś chciałby zobaczyć, jak wyglądają tradycyjne obchody szwedzkiego Midsommaru, powinien odwiedzić w tym czasie region Dalarna, uchodzący za najbardziej wierny tradycjom ludowym w całym kraju. Równie ciekawie tradycyjny Midsommar jest obchodzony na Wyspach Alandzkich, znanych z wielu oryginalnych masztów midsommarowych.
Podczas nocy świętojańskiej na Północy płoną ogniska – to sięgająca wieków tradycja. Palą je Duńczycy podczas swojego Skt. Hans Aften, palą Finowie, dla których to te obchody noszą nazwę Juhannus, podobnie dzieje się na Wyspach Owczych (Jóansøka na wyspie Suðuroy) i Islandii (Jónmessa).
Ale najdalej poszli Norwegowie. Od 2007 r. na cyplu Slinningsodden w norweskim Ålesund palą Slinnigsbålet. Trudno nazwać to ogniskiem – to raczej gigantyczna, płonąca instalacja, którą przy obecnych luźnych kryteriach można zaliczyć do sztuki nowoczesnej.
Tubylcy z podziwu godną precyzją i odwagą graniczącą z szaleństwem wznoszą z palet drewnianą wieżę, mierzącą około 40 metrów wysokości. Rekord został ustanowiony w 2016 r., kiedy to jej wysokość sięgnęła 47,4 m! Przez trzy miesiące budowało ją 50 osób, zużywając 35 tys. palet. Wówczas był to rekord świata.
Następnie podkładany jest ogień - przy tej gigantycznej pochodni trwa zabawa, przede wszystkim na wodzie, bo wokół Slinningsodden gromadzą się dziesiątki łodzi i jachtów, a zdarza się, że specjalne na to wydarzenie w pobliżu rzuci kotwicę wielki wycieczkowiec.
W 2023 r. w parku Craigyhill, znajdującym się w miejscowości Larne w Irlandii Północnej, podczas tradycyjnego święta Eleventh Night (11-12 lipca), upamiętniającego zwycięstwo Wilhelma III Orańskiego w bitwie nad Boyne (1690), podłożono ogień pod wieżę z palet o wysokości aż 61 m, co jest aktualnym rekordem świata.
Wydarzenie w Ålesund będzie można za to obserwować na Facebooku, na stronie Miejskich Patriotów (Bypatrioten Ålesund). Transmisja rozpocznie się w sobotę 22 czerwca o godz. 20.00 czasu lokalnego.
Więcej: www.bypatrioten.com
Na zdjęciu: Slinnigsbålet (fot. YouTube)
|
